Op Safari Hoogte Kadijk L.v.G. 2013 |
LOTTE’S BLIKVANGER #60
Week 31
Augustus 2013
Dit is de zestigste column van Lotte’s blikvanger.
Een wekelijkse recensie over een werk dat mijn blik ving.
Als een levende fontein
‘Waar kom je vandaan?’, vraagt de jongeman enthousiast.
‘Oww gewoon uit Amsterdam.’, antwoord ik verontschuldigend.
Ik kijk naar een video van een man met een Aziatisch uiterlijk
die een zwart pak en een grote rugzak draagt. Hij loopt over de grachten, neemt
een lift omlaag naar het tramstation Amsterdam-rietlandpark, gaat een grachtenpand
in en hij beklimt een dijkje. Elke keer als hij de virtuele grens van de
waterspiegel overschrijdt begint uit zijn armen, benen en romp water te spuiten
als de straaltjes van een gieter. Een levende fontein. Klimt hij de brug op dan
stopt het spuiten gradueel. Ik lach hardop.
Kuang-yu Tsui
Invisible City:
Sea Level Leaker, 2006
Artificial Amsterdam
de stad als kunstwerk
Tentoonstelling
De Appel arts centre
Om de hoek van mijn huidige oppastuin fiets ik langs het
water en aan de overkant zie ik een kudde giraffes statig op hoge benen een
hoek om gaan. Mijn oppastuin bevindt zich niet in Afrika. Ik ben op safari in
eigen stad.
'Hoe artificieel is Amsterdam eigenlijk geworden?' vraag ik me
al fietsend af.
Ik was zeventien jaar
toen we met een bakfiets, een matras, een stoel en een koevoet een woning
kraakte waar een vriendin van mij introk. Haar vader knutselde er een
fatsoenlijk toilet in. We gingen op zaterdagavond een biertje drinken in
kraakpand De Vrankrijk. We bezochten een anti-koningeninnedag feestje in het
kraakpand De Afrika aan de Oostelijkehandelskade of we zagen een bandje in de
OCCI aan de Amstelveenseweg. Om de hoek waar ik opgroeide had je de gekraakte Kalenderpanden
die me als kind deden dromen over een magische wereld. Nu staat de achtergevel
als een geconserveerde archeologische vondst, als los decor van de totaal
gerenoveerde luxe appartementen.
Is Amsterdam een
kunstmatige stad? Of bevindt zich achter de façade van schijnbare structuur en
regelmaat een heel ander Amsterdam, dat lang niet zo gecontroleerd is? [1]
Mijn Amsterdamse leentuin is om de hoek bij de dierentuin
Artis. De Tsjechische bioloog Daniel Frynta doet onderzoek naar de polariteit
van dierentuindieren. Wat blijkt; hoe aantrekkelijker wij het dier vinden hoe populairder
hij is in de dierentuin. We verkiezen onherroepelijk een mooie papegaai met
veel kleuren en staarten boven zijn soortgenoot met dikke kromme snavel, en een
schattig pandabeertje boven een ondergrondse buidelmol.
Is de dierentuin anno 2013 puur voor ons vermaak, of kleeft
er een hoger idealisme aan om bedreigde diersoorten te conserveren voor de
toekomst om ze wellicht in een groene wereld terug te zetten.
Maar hoe combineer je
de rol van vermaak met de moderne Ark van Noah?
Is Amsterdam net als de dierentuin een reservaat geworden
waarin alleen de mooie papegaaien nog welkom zijn?
'Hoogstens 10 percent
van de mensen kiest vrijwillig voor een huis in de stad en heeft de stad nodig
om te leven en zich goed te voelen.' [2] zegt de Belgische architect Xaveer
De Geyte in een kritische reflectie op
de relatie tussen stad en suburbia. Een grens die misschien opgegeven zou kunnen
worden om nieuwe potentie te creëren. Het plan is om een immens kruis van
bebossing aan te leggen in het gebied tussen Brussel en Zalventem en het Zoniënwoud die de verbinding legt tussen de
bestaande bebouwing, bedrijventerreinen, woningen, straten en pleinen. In plaats
van het bos te verkavelen wordt de verkaveling bebost. Om zo een gebied te creëren
dat alle kwaliteiten heeft van het Central Park in New York.
Amsterdam is klein en
beheersbaar, waardoor regels en bureaucratie gemakkelijk at te dwingen zijn.
(…) een stad die daardoor veilig en aangenaam is maar weinig ruimte laat voor
eigen invulling en spontane inventies, voor zogenaamde grijze zondes waar onverwachtse
gebeurtenissen kunnen plaats vinden. [1]
Rek de grenzen op. Laten we de rafelranden van de stad opzoeken. De
binnenstad, Unesco werelderfgoed, is als een dierentuin die we bewonen.
Maar is dat wel echt zo?
Deze gecreëerde stad is er niet vies van zichzelf opnieuw te
bevragen. Zichzelf te herzien. Ik pleit voor echte gastvrijheid. Niet enkel
aapjes te kijken of onze stad een aapje te laten zijn. We kunnen Amsterdam
opnieuw zien door de ogen van elders.
Ik voelde me uiteindelijk nooit thuis in de kraakwereld. Waar ik
als kind dacht een vrijplaats te vinden, bleek een wereld te zijn met zijn
eigen bekrompen regels. Mijn vrienden van toen, kopen nu huizen waarin zij hun
kinderen schoon en veilig kunnen laten opgroeien.
De visie om de grenzen van stad en suburbia te laten
vervagen, om stadse bebossing en wereldse dorpen te creëren vind ik een
prachtig ideaal.
Achter het decor van de gevels van Amsterdam is het
dagelijkse leven. Amsterdam als inspiratiebron. Amsterdam als veilige thuishaven.
Amsterdam als een levende fontein.
‘Ik kom uit Amsterdam.’ zeg ik zonder me te verontschuldigen.
-Lotte van Geijn
Xaveer De Geyter Architects4x4 bozars Brussels 2013/2013 http://www.xdga.be/ |
[2] XDGA_160_expo Xaveer De Geyter Architecten
CIVA Centre
International pour la Ville, l'Architecture et le Paysage
Brussel
8.11.2013 -
26.01.2014
Geen opmerkingen:
Een reactie posten