LOTTE’S BLIKVANGER #46

CactusKas Antwerpen
2013
L.v.G.

LOTTE’S BLIKVANGER #46

Week 18

Mei 2013

Dit is de zesenveertigste column van Lotte’s blikvanger.

Een wekelijkse recensie over een werk dat mijn blik ving.

De planning bleek iets wat onhandig. Zondag, eind van middag, kwam ik aan en alleen de plaatselijke buurtsuper was nog open. Een buurtsuper die je hier in Nederland bijna niet meer ziet. Ik scharrelde een improvisatorische maaltijd bij elkaar, maar die smaakte me maar al te goed in het na-zonnetje op mijn veroverde dakterrasje. Maandag werd ik met goede moed wakker, maar helaas de vrije dag van musea en winkels bleek ook hier maandag te zijn. Ik bezocht de botanische tuin, maar zelfs de cactuskas had een dag rust. De woensdag was het 1 mei. 1 Mei in een ver verleden voelde ik nog wel iets dat er iets was met deze dag, ohja dag van de arbeid, maar hier bleek dat een serieuze aangelegenheid. Weer bleken alle winkeliers, museumdirecteuren en supermarkthouders vrij te hebben. Daardoor bleef alleen de dinsdag over.
Tijd voor een marathonnetje musea.
Ik stond vroeg op. Het zonnetje kwam net op, de hemel was blauw. Ik wandelde langs de Schelde met een fijne bries. Na een bezoek aan het M HKA vervolgde ik mijn weg richting het FoMu, het FotoMuseum van Antwerpen. Groot, vier verdiepingen, en exposities van kwaliteit. Onder andere Pover!Photos!Freedom! De rol van fotografie bij de Arabische lente en hoe dicht activisme en fotografie bij elkaar liggen. Na een zoveelste verdieping waar steeds een suppoost opnieuw mijn sticker controleert, beland ik op de bovenste verdieping.

Ik sta achter een keurig middelbaar Belgisch stel. Links haar man, ze kijkt naar de foto en dan werpt ze een snelle vertwijfelde blik op zichzelf, op haar t-shirt. Knaprose. De persoon op de afbeelding draagt in precies dezelfde kleur een sjaal.

Charles Freger. Wilder Mann. Het is lang geleden dat ik zo ademloos door een expositie ben gelopen. De foto’s zijn zo intrigerend. De grens tussen mens en dier is hier nauwelijks te onderscheiden. Twee jaar lang heeft de fotograaf rond gereisd door Europa opzoek naar deze mythologische wildermannen. Aantrekkelijk en angst en jagend tegelijk. Beeldschone figuren. Het landschap vloeit samen met hun kostuums van berenhuiden, koeienvellen, stro, mos en hoorns. Wat ze menselijk maakt is hun staande houding. De vervreemding. Enkel af en toe een hand te zien, een stukje bloot been met menselijke schoenen er onder. Heftige maskers staren je wezenloos aan. De grens tussen leven en dood, tussen jager en prooi. Hij omschrijft de kostuums liever als maskerades. Ze komen voort uit tradities en rituelen om de seizoenswisselingen die voor het leven en de dood staan, te aanvaarden en steeds dezelfde oerkrachten als vruchtbaarheid en de machtsstrijd tussen mens en natuur.

Hij zoekt de grenzen op van het portret. Het zijn portretten, maar de allesomvattende maskers nemen het personage volledig over. De persoon erachter doet er niet meer toe en als kijker ga je een relatie aan met het personage. En dat verklaart de ongemakkelijke blik van de vrouw met het roze shirtje. Hoever staan we eigenlijk af van de wildernis? Hoeveel wildermann zit er eigenlijk in elk van ons? Hoeveel onbeheersbare oerkracht zit er in jou en mij? Hoe flinterdun is de grens tussen mens en dier? Je voelt het gevaar, het bloeddorstige in jezelf op komen, of je wilt of niet..

Carles Freger omschrijft zijn relatie met fotografie: ‘Ik ben voortdurend op jacht. Ik wil de wereld verslinden en opslokken. Soms neigt het zelfs een obsessie.’

Na het veroveren van het FoMu Magazine, het boek bij deze tentoonstelling had ik graag meegenomen, maar is iets boven mijn budget en ik beheers me om het mee te graaien. Het magazine bevat een mooie compilatie van beelden van Wildermannen.

 Ik nuttig een pompelmoes op het terras, maar de honger naar kunst in mij is nog niet gestild en ik vervolg mijn marathonnetje door Antwerpen.

-Lotte van Geijn

Ursul (Bear), Palanca, Romania,
2010–2011
Charles Fréger

FoMu Antwerpen:  http://www.fotomuseum.be/